Ngập Đồng Tháp Mười

Sáng sớm cuối tháng 9, cụ Mười (64 tuổi, ngụ thị trấn Tân Lập, huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An) chạy xe máy đến chợ cách nhà hai km. Một lúc sau, anh ta quay lại với mớ vừng nhỏ, lắc đầu bảo: “Mình sống ở vùng lũ cả đời, con cá ở đó nấu cơm mà năm nay phải ra chợ mua, giờ nghĩ lại. Đời lạ lắm. ”.

Gần nhà anh lợp cá khung sắt, cột xi măng nhà hàng xóm vừa đầu tư 13 triệu đồng. Họ bịt mũi từ hôm trước trưa rồi kéo cá đi kiểm tra, khoảng hai ký rô phi, rô phi, cá trê đến lau kiếng. Đang là mùa lũ nhưng mực nước sông thấp hơn các tuyến đê xung quanh hơn một mét. Trong đập, ruộng lúa vừa thu hoạch bị giày cao gót, mặt đất nứt nẻ vì nắng nóng.

Chi phí lắp đặt lễ bay đã hơn 13 triệu đồng, thức trắng đêm cả hai vợ chồng chỉ câu được gần 2 ký cá. Ảnh: Hoàng Nam .

Ông già Mười nhớ cách đây khoảng 10 đến 20 năm, cánh đồng này năm nào cũng ngập lụt, cả cánh đồng vào buổi sáng trắng muốt hoa loa kèn dại. Giữa cánh đồng, chiếc xuồng ba lá trượt mạnh làm rung chuyển bẫy nước, bông hẹ, bông điên điển cười … Dưới nước, con chồn cái đuôi là gì? Thử mã cứ lớn lên, Anaba Nơi cư trú lý tưởng cho các loài động vật chân đầu, cá mèo và đầu rắn. Nó cũng yêu cầu 5-7 giạ. Cá khỏe thì chỉ cần kéo lưới 20m, hai tiếng rưỡi, nửa tiếng sau không kéo lên được, chỉ chọn vài con ăn, còn lại chuẩn bị làm mắm hoặc nấu lợn “Cổ Mười.

Cho Để tưởng nhớ cố nhân, lũ lụt tràn về, cá thượng nguồn phun ra vô số, cá dưới ao chìm nên còn sót lại móng vuốt dưới đáy sông, ngàn bông lau, người câu cá ngồi trước thuyền treo mồi. Treo chuối, trùn trước và sau khi cá cắn câu kéo phao, chỉ chọn con to để câu, ở ngã ba vượt sông, mái dài 4-5 m, đường kính 2,5 m, có khi nâng hàng trăm kg. Đối với cá tra, nếu mái che hơi cũ thì phải dỡ bỏ vì không còn chỗ chứa, phần sợ cá bị gãy, vào mùa lũ, nước lên cao, người ta dùng dây hãm bằng kim loại để nối các thanh gỗ lại. Mọi người cùng nhau đi dọc bờ ruộng, dọn sạch cỏ dại, hoa súng rồi gom vào một góc ruộng, ngoài việc giữ lại phù sa cho ruộng thì trong vụ thu hoạch tới, rong mơ vẫn là phân xanh của đất trong những năm tháng này. Đất đai màu mỡ, mầm bệnh và cỏ dại bị lũ cuốn trôi nên người dân hầu như không sử dụng phân bón và hóa chất.

Nhà của cụ già gần 11 km chiều qua, ông Nan Ming, người gầy và thấp, kể Con ơi, để xe máy trước cửa nhà ven kênh Wanngen Căn nhà cấp 4 này xây tường gạch kiên cố, phía trước là con đường rộng gần 3m trải bê tông hai chân.- — “Đây là một mảnh đất nhỏ, độ chìm mùa này là dưới 2 thước đến 3 thước nước. Nơi có căn nhà vách lá là cái chòi lá mà tôi treo ở đó mỗi khi đi net về. “- Nam Minh run giọng chỉ tay ra khoảng sân gạch trước nhà. Còn người khác thì nói với con trai là điếu thuốc đang cháy nhanh. Người đàn ông 62 tuổi vẫn im lặng, mắt hoa cả lên. Sau những giọt nước mắt, ký ức về những trận lũ trước đây chợt ùa về.

Lão nông Nam Minh có hai vợ con chết trong mùa lũ: chôn cất phải chờ nước rút. Ảnh: Hoàng Nam .— -Nam Minh tên thật là Danh Văn Minh, quê ở tỉnh Trarong, người Khmer, gia đình lưu vong ở Cần Đước, Long nhãn, năm 20 tuổi nhà đông con, cơm không đủ no. Năm Minh rời quê, vào Tân Thành ở nhờ nhà người quen đang thuê nhà làm ăn, đó là ngày đầu tiên anh về nước năm 1978, cũng là mùa lũ lịch sử. Ngâm ruộng trong nước qua đêm, vì thiếu gạo, Minghe và hàng nghìn gia đình phải ăn uống thiếu thốn .—— Ba năm sau mùa đói kém, Mingen gặp một cô gái, nhưng cô ấy ở gần đó. Hai người ở đó. Đất trồng, tre, nứa, lá buộc chủ đất dựng một túp lều nhỏ để ở. Những năm sau đó, ba người con lần lượt ra đời .—— Một buổi chiều năm 1991, mùa lũ, Minh đang thuê mảnh đất cách nhà Tấn Hùng 50 cây số về phía thượng lưu, xa ruộng, nước lênh láng, đoàn nông dân nhanh chóng hội ý, rời ruộng, cho máy lên xuồng rồi nổ máy, phóng hết tốc lực. — Anh Minh trở về căn phòng máy nhỏ bị ngập nước kịp thời phải nhờ hàng xóm dùng những thân cây tre kê đỡ chiếc giường nhỏ trên mực nước lũ làm nơi trú ngụ cho vợ con, vợ con trong vùng rộng hàng trăm ha lúa. Đã trưởng thành Những ao cá ven bờ thấp cũng chìm trong nước Người và vật nuôiPhải ở trên gác mái trên cao của thủy linh. Một số nhà nằm ở vùng trũng thấp, nước dâng cao phải khoét vách để vào nhà, sinh hoạt hàng ngày đều phải đi xuồng. Sau đó dùng sào tre vớt bông lúa ngập trong nước chuyển màu, sờ thấy khô. Minh dùng những tấm gỗ ghép lại để làm quan tài cho các em nhỏ. Năm đó bốn phía chỉ thấy bạch quang chạy về phía cuối chân trời. Không còn đất cao, Minh ứa nước mắt, vượt thân tre để làm quan tài tạm bợ. Gần một tháng sau khi lũ rút, hai đứa con của chị mới được chôn cất đàng hoàng. thóc. Những người giăng lưới đánh cá ở các nước / vùng khác không hiểu phong tục này: trên đồng bằng ngập nước, đêm mưa, họ đi theo ánh sáng. Nan Ming cho biết, khi chúng tôi đến nơi đặt quan tài, họ đã hạ thấp chân tay và nhìn chằm chằm về hướng đối diện. Nam Minh và một nhóm nông dân trở về sau gần một tháng sống trên mảnh đất xa lạ, họ đi chợ mua gạo và muối bột cho vợ con. Tàu vừa vào chợ, từ xa có người quen biết được tin dữ. Khi đến gần nhà, Minh nhìn thấy đằng xa là chiếc ca nô của nhà hàng xóm lững thững trên chiếc ca nô, điều này cho anh ta một thông báo khả nghi. Anh ta đã gục ngã.

Một buổi chiều, khi đang bơi xuồng đi thăm người quen, vợ Minh đột ngột đổ bệnh. Ở nơi “khỉ ho cò gáy” thiếu thuốc, chị ngất xỉu và chết trên chiếc thuyền ba lá giữa biển cả mênh mông. Ngoài chiếc giường, căn nhà gỗ của hai vợ chồng là nơi ăn ngủ, trống trải. Hàng xóm thấy vậy, mỗi người góp nửa tấm ván nằm để anh đưa linh cữu vợ vào. Không có chỗ để phi tang, Minh bỏ quan tài xuống xuồng rồi buộc dây vào chòi. Mấy hôm sau lũ rút, anh chở xác vợ lên đồi của một người quen cách đó 3 km chôn cất.

Nan Minh là một trong nhiều nông dân của thế hệ này. Đồng bằng sông Cửu Long đã bị ảnh hưởng bởi lũ lụt trong một thời gian dài. Trong 20 năm qua, miền Tây đã trải qua một số trận lũ lớn như năm 2000, 2001, 2002 và 2011. Trong số đó, trận lũ năm 2000 là trận lũ lịch sử lớn nhất trong vòng 70 năm qua. Đỉnh Tân Châu (An Giang) cao 4,78 m, cao hơn các đỉnh lịch sử năm 1978 và 1996 từ 30 đến 50 cm.

Trận lũ lụt năm 2000 đã ảnh hưởng đến 8 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, làm 481 người chết, thiệt hại hoa màu và nhà cửa gần 4 nghìn tỷ đồng. Tại Long An, mưa lũ đã làm 75.000 ha lúa bị ngập và mất trắng, 600.000 người mất nhà cửa; hàng trăm trường học, cây số cầu đường bị tàn phá, 78 người chết; tổng thiệt hại hơn 670 tỷ đồng .

Ông Lê Thành Tâm (nguyên Bí thư Tỉnh ủy Long nhãn 1999-2005) nhớ lại lịch sử cách đây khoảng 20 năm Đồng Tháp Mười hầu như năm nào cũng có lũ lớn. . Do không có hệ thống đê bao, sông ngòi và đường sá không thể phân biệt được vào mỗi mùa lũ, và chúng bị nước biển bao bọc. Mọi hoạt động, sinh hoạt của con người đều được thực hiện trên ca nô.

Năm đó, mùa lũ, chính quyền được chỉ thị theo dõi mọi hoạt động khác và ưu tiên kiểm soát lũ. “Thời điểm đó tôm cá nhiều lắm nhưng hàng năm có hàng trăm người chết, đa số là trẻ em. Sau trận lũ, nhà cửa, đường sá, công trình bị phá hủy và phải khắc phục rất vất vả”, ông Ruan Bi cho biết trong một bức thư từ tỉnh Long An.

Từ những năm 2000, tỉnh Long An và nhiều tỉnh miền Tây khác bắt đầu đầu tư các khu nhà ở, đường xá vùng lũ để người dân sinh sống. Nổi trong vài tháng giúp ổn định cuộc sống. .

Trong cuốn sách “Những ngày cuối cùng của Đại Mekong”, Brian Eyler, Giám đốc Chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Nghiên cứu Stimson, Hoa Kỳ, đã chỉ ra rằng Ủy ban sông Mekong xác định vào năm 2017 rằng lũ lụt ở đồng bằng đã gây ra thiệt hại do lũ. Khoảng 600-70 triệu đô la Mỹ mỗi năm, và mùa lũ cũng mang lại lợi nhuận 80-10 tỷ đô la Mỹ. Các phù sa từ lũ sông hàng năm hình thành nên đồng bằng sông Cửu Long. Hệ thống của nó đã đạt đến điểm này “, Brian Eyler viết. Tác giả cũng nói rằng nếu không có trầm tích, đất đai của châu thổ sẽ tan rã trong điều kiện tự nhiên, với việc sử dụng quá mức nước ngầm và mực nước biển dâng cao. , Tình hình sẽ xấu đi nhanh chóng. -Nan Minh không giỏi về số lượng và điềuSau khi thùng rác trải qua một mùa lũ đáng buồn, ông và các con chuyển đến một vùng quê khác. Nơi ở mới của anh cách đó hơn chục cây số, có đê bao quanh, người dân ở đây có thể trồng ba vụ mỗi năm. Anh ta gia nhập hàng ngũ một phụ nữ địa phương và có bốn người con.

Gia đình anh chiếm diện tích 6.000m2 sau nhiều năm hoạt động hết công suất, do lũ ngắn hạn nên không có nguồn cung cấp phù sa. Về lâu dài, phải tăng cường đầu tư vào phân bón và hóa chất. Do đó, không có mùa giải phụ. Trước đây, những con đê cao để ngăn lũ, nhưng nay nước không còn chảy ngược trở lại và trở thành “pháo đài”.

“Trước đây người ta chỉ lo thiếu cơm chứ không lo thiếu cá, nước thì đẩy kiến ​​vàng về phía cá, câu cá thì cá vược không ăn được, giờ phân thuốc quá, nước chảy không về. Kiến, cá tuyệt chủng, con cháu cũng lần lượt bỏ xứ ra đi.