Ngập Đồng Tháp Mười

Sáng sớm cuối tháng 9, ông Mười (64 tuổi, ngụ thị trấn Tân Lập, huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An) chạy xe máy đến chợ cách nhà hai km. Một lúc sau, anh ta quay lại với mớ vừng nhỏ, lắc đầu bảo: “Mình sống ở vùng lũ cả đời, con cá ở đó nấu cơm mà năm nay phải ra chợ mua, giờ nghĩ lại. Đời thật lạ. ”.

Gần nhà anh, cái chuồng cá bằng khung sắt và cột bê tông nhà hàng xóm vừa đầu tư 13 triệu đồng. Họ bịt mũi từ trưa hôm trước, kéo cá đục ra kiểm tra, khoảng hai ký rô phi, rô phi, cá trê, rồi rửa kính. Vào mùa lũ, mực nước sông thấp hơn bờ kè bên ngoài hơn một mét. Bên trong đê, ruộng lúa vừa thu hoạch, mặt đất nứt nẻ do nắng nóng.

Chi phí xây dựng hơn 13 triệu đồng, thức trắng đêm hai vợ chồng chỉ câu được gần 2 kg cá. Ảnh: Hoàng Nam.

Mười người già còn nhớ cách đây khoảng 10, 20 năm, cánh đồng này năm nào cũng bị lũ, sáng trắng cả cánh đồng. Giữa cánh đồng, chiếc xuồng ba lá lướt dữ dội, lay động người hái hoa súng, bông hẹ, bông điên điển cười … Dưới nước, con chồn cái đuôi cơ bắp là gì? Mã trò chơi không ngừng biến hóa. Tăng lên, trở thành nơi cư trú lý tưởng cho Anaba, cephalopods, cá trê và cá lóc. Nó cũng yêu cầu 5-7 giạ. Con cá khỏe chỉ cần kéo lưới 20m hai phân rưỡi, nửa tiếng sau không kéo lên được, chỉ chọn một ít ăn, còn lại cho nước cá hoặc lợn nấu chín. “— Trong ký ức của người xưa, lũ cá đầu nguồn đổ về gây tai họa, cá trong ao ngập càng nhiều nên dưới kênh lúc nào cũng có cá móc câu. Ở trước thuyền, mồi chuối móc câu, trùn trước cắn cá kéo phao, chỉ chọn con to, con nhỏ để câu, con trùn quế, con sâu, con cá, con, con, con, con, con, con. Mái dài 4-5 m, đường kính 2,5 m, có khi lên đến hàng trăm kg cá tra, nếu mái cũ kỹ một chút thì phải dỡ bỏ vì không có esp để cất những con át chủ bài, sợ cá bị gãy nên dùng thanh gỗ cho mọi người. Đi dọc bờ ruộng và dọn sạch Cỏ dại, hoa súng rồi gom lại ở góc ruộng Ngoài việc giữ lại phù sa cho ruộng, trong vụ thu hoạch tới, rong mơ vẫn là phân xanh của đất. Những năm này, Đất đai màu mỡ, mầm bệnh và cỏ dại bị lũ cuốn trôi nên người dân hầu như không dùng phân bón, hóa chất.

Ông già cách đó gần 11 km chiều qua, ông Nan Ming, người gầy gò, thấp lùn dặn con trai đi xe ôm. Ô tô đậu trước nhà ven kênh Ngàn Bẩy, căn nhà cấp 4 này xây tường gạch kiên cố, phía trước là đường rộng gần 3m trải bê tông hai chân, nước ngập -3m, nước chảy mạnh. Chỗ nhà anh ấy ở là cái chòi lá, mỗi lần đi lưới về là em treo ở đó. ”Giọng Nan Min run run, chỉ tay ra sân gạch trước nhà. Những người khác, hãy nói với con trai của bạn. Người đàn ông 62 tuổi vội đốt điếu thuốc, lặng đi, đôi mắt rưng rưng, ​​ký ức về trận lũ năm xưa chợt ùa về. -Người nông dân Nam Minh mùa này sinh được hai con thì vợ mất. lũ lụt. Nghĩa trang phải đợi nước rút. Ảnh: Hoàng Nam .– Nam Minh tên thật là Danh Văn Minh, gốc Khmer Trà Vinh (Khmer Trà Vinh), cả gia đình lưu vong ở Cần Đước, Long An từ nhỏ. Năm 20 tuổi, nhà đông con, cơm không đủ tẻ, Nam Minh bỏ quê lên Tân Thành ở nhờ nhà người quen thuê làm đồ đạc. Ông nhớ rất rõ ngày đầu tiên về nước năm 1978, cũng là mùa lũ lịch sử. Chỉ qua một đêm, hàng trăm ha lúa ngập trong nước. Vì thiếu gạo, anh Minh và hàng nghìn gia đình phải ăn Moina và hấp chín. Hai người trở về dương gian, dùng sông chặt tre, xin chủ đất dựng một ngôi nhà gỗ nhỏ để ở. Những năm sau đó, ba đứa trẻ ra đời. Xa cánh đồng non nước rực rỡ. Đội công nông nhanh chóng thương lượng, rời ruộng, cho máy lên thuyền, nổ máy chạy hết tốc lực.

Minh về nhà không kịp vì cabin đã ngập nước rồi. Chắc anh đã nhờ hàng xóm dùng những thân cây tre kê đỡ chiếc giường nhỏ trên mực nước lũ làm nơi trú ngụ cho vợ con. Tại khu vực này, hàng trăm ha lúa đã chín. Những ao cá trên bờ biển thấp cũng chìm trong nước. Con người và vật nuôiPhải ở trên gác xép trên mặt đất cho đến khi có linh hồn nước. Một số nhà dân ở vùng trũng thấp, nước dâng cao phải đục tường vào nhà, mọi sinh hoạt hàng ngày đều phải đi xuồng.

Thật không may, dân làng đã đưa chiếc xuồng vào ruộng. Sau đó dùng sào tre vớt hoa gạo ngập trong nước, hoa gạo đổi màu, có mùi khô. Minh làm quan tài cho bọn trẻ từ những tấm gỗ ghép lại. Năm đó bốn phía chỉ thấy bạch quang chạy về cuối chân trời. Minh ứa nước mắt không nhấc nổi đất, xéo thân tre để tạm quan tài. Gần một tháng sau khi lũ rút, hai đứa con của chị mới được chôn cất đàng hoàng. thóc. Những người giăng câu, giăng lưới đánh cá ở các nước / vùng khác không hiểu phong tục này, trên vùng đồng bằng ngập nước, đêm mưa, họ đi theo ánh sáng. Nam Minh kể, khi chúng tôi đến nơi đặt quan tài lạnh toát cả chân tay, nhìn chằm chằm về hướng đối diện.

Năm năm sau ngày mất, vào một buổi sáng mùa lũ năm 1996, Nam Minh cùng một nhóm người lao động trở về sau gần một tháng ở xứ lạ, ghé chợ mua gạo và muối bột cho vợ con. Tàu vừa vào chợ, từ xa có người quen biết được tin dữ. Khi đến gần nhà, Minh nhìn thấy chiếc ca nô của người hàng xóm đang lững thững trên chiếc ca nô ở đằng xa, điều này đã cho anh ta một thông tin đáng ngờ. Anh ta đã gục ngã.

Một buổi chiều, khi đang bơi xuồng đi thăm người quen, vợ Minh đột ngột đổ bệnh. Đến nơi “khỉ ho cò gáy”, chị bước ra và chết trên chiếc thuyền ba lá giữa biển. Ngoài chiếc giường, căn nhà gỗ của hai vợ chồng là nơi ăn ngủ, trống rỗng. Hàng xóm thấy vậy, mỗi người góp nửa tấm ván nằm để anh đưa quan tài vợ đi. Không có chỗ để phi tang, Minh bỏ quan tài xuống xuồng rồi buộc dây vào chòi. Những ngày sau, lũ rút, anh chở xác vợ ra gò đất của người quen cách đó 3 km chôn cất.

Nam Minh là thành viên của thế hệ nông dân này. Đồng bằng sông Cửu Long đã bị ảnh hưởng bởi lũ lụt trong một thời gian dài. Trong 20 năm qua, miền Tây đã trải qua một số trận lũ lớn như 2000, 2001, 2002 và 2011. Trong số đó, trận lũ năm 2000 là trận lũ lịch sử lớn nhất trong vòng 70 năm qua. Đỉnh Tân Châu (An Giang) cao 4,78 m, cao hơn các đỉnh lịch sử năm 1978 và 1996 từ 30 đến 50 cm.

Trận lũ lụt năm 2000 đã ảnh hưởng đến 8 tỉnh trên sông Mekong, 481 người chết, giá nhà bị thu hoạch gần 4 nghìn tỷ đồng. Tại Long An, lũ lụt đã gây ngập lụt và tổng thiệt hại về lúa lên tới 75.000 ha. 600.000 người mất nhà cửa của họ; hàng trăm trường học, dặm đường và cầu đã bị phá hủy; 78 người chết, tổng thiệt hại vượt quá 670 tỷ đồng. . Do không có hệ thống đê bao, sông ngòi, kênh rạch, đường sá đi lại không thể phân biệt được vào mỗi mùa lũ và bị nước biển bao vây. Mọi hoạt động, sinh hoạt của con người đều được thực hiện trên ca nô.

Trong những năm này, khi mùa lũ đến, các cơ quan chức năng có trách nhiệm gác lại mọi hoạt động khác và ưu tiên kiểm soát lũ. “Lúc đó tôm cá nhiều lắm nhưng hàng trăm người chết mỗi năm, đa số là trẻ em. Sau lũ, nhà cửa, đường sá bị phá hủy, phải vất vả lắm mới khắc phục được”, anh Ruan Bi, thư tỉnh Long An. Nói.

Từ năm 2000, tỉnh Long An và nhiều tỉnh miền Tây khác đã bắt đầu đầu tư vào các khu dân cư và đường giao thông vùng lũ để người dân sinh sống. Mấy tháng trời lênh đênh trên dòng nước đã giúp cuộc sống ổn định.

Trong trận lụt lịch sử năm 2000, người dân chèo xuồng quanh chợ ở thị trấn Mộ Hoa (nay là thị xã Kiến Tường, thành phố Trường An). Ảnh: Lam Chiểu .—— Trong cuốn sách “Những ngày cuối cùng của sông Mekong lớn”, Giám đốc Chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Nghiên cứu Brian Eyler-Featnson (Mỹ) đã chỉ ra rằng Ủy hội sông Mekong đã quyết tâm vào năm 2017 Thiệt hại hàng năm do lũ lụt gây ra cho vùng đồng bằng khoảng 60-70 triệu đô la Mỹ, mùa lũ cũng mang lại doanh thu khoảng 80-10 tỷ đô la Mỹ. Phù sa từ lũ sông hàng năm là dạng cơ bản của đồng bằng sông Cửu Long.

“Trong 3000 năm qua, sông Mekong đã vận chuyển khoảng 150 triệu tấn trầm tích qua hệ thống này mỗi năm. Hệ thống của nó đã đạt đến điểm này”, Brian Eyler viết. Tác giả cũng nói rằng nếu không có trầm tích, đất đai của đồng bằng sẽ sụp đổ trong các điều kiện tự nhiên, và tình hình sẽ xấu đi nhanh chóng với việc sử dụng quá mức nước ngầm và mực nước biển dâng cao. -Nam Minh không giỏi về số lượng và điềuThùng rác này. Sau một mùa lũ buồn, ông cùng các con đi xứ khác. Nơi ở mới của anh cách đó hơn chục cây số, có đê bao, năm nào người ta cũng trồng được ba vụ. Ông gia nhập hàng ngũ của một phụ nữ địa phương và có bốn người con.

Gia đình anh chiếm diện tích 6.000m2 sau nhiều năm hoạt động hết công suất, do lũ lụt ngắn ngày nên không có nguồn cung cấp phù sa. Về lâu dài, phải tăng cường đầu tư vào phân bón và hóa chất. Do đó, không có mùa giải phụ. Bờ kè cao ngăn lũ, nay nước không còn chảy ngược trở thành “pháo đài”. Để câu cá, không thể ăn cá vược. Bây giờ, phân phối thuốc quá tệ, nước chưa về, kiến, cá tuyệt chủng, con cháu cũng lần lượt bỏ xứ ra đi ”, ông Nan Ming giọng xót xa – >> Ảnh: Lũ nhiều năm Đồng bằng sông Cửu Long-Hoàng Nam